Τι είναι τελικά η Ψυχική Υγεία;

Με την έννοια ψυχική υγεία δεν ορίζουμε ένα ή μερικά χαρακτηριστικά που έχει ένας άνθρωπος, αλλά τα χαρακτηριστικά πολλών συστημάτων που το ένα το άλλο επηρεάζουν αλληλένδετα.

Τα συστήματα που συμβάλουν ώστε να έχουμε ψυχική υγεία είναι, το άτομο, η οικογένεια και η κοινωνία.

Σε ατομικό επίπεδο

• Τα χαρακτηριστικά που βοηθούν έναν άνθρωπο να είναι ψυχικά υγιή είναι αρχικά η ύπαρξη συναισθηματικής αντίληψης. Με αυτό τον όρο ορίζουμε την ικανότητα του ανθρώπου να αναγνωρίζει τα συναισθήματα του, να τα αποδέχεται αλλά και να έχει αίσθηση της στιγμής δηλαδή το τι συμβαίνει πραγματικά στον εσωτερικό του κόσμο σε επίπεδο συναισθηματικό αλλά και γνωστικό. Να αντέχει μέσα στις στρεσσογόνες καταστάσεις, να ρυθμίζει τα συναισθήματα του αλλά και να έχει την ευελιξία να αναγεννά θετικές σκέψεις γύρω απ’ αυτά.

• Ακόμη, να έχει την ικανότητα να τα επικοινωνεί, ώστε να αναζητά βοήθεια όταν χρειάζεται από το ευρύτερο περιβάλλον, οικογένεια, κοινωνία, ειδικούς. Αυτό μπορεί να γίνει αν ταυτόχρονα με τα πιο πάνω, έχει και την ικανότητα να συνεργάζεται ομαδικά με τους γύρω του, να έχει το θάρρος αλλά και την ταπείνωση να λέει δεν τα ξέρω όλα, αλλά είμαι έτοιμος να μάθω.

• Τέλος, να είναι ένας άνθρωπος με κίνητρα για τη ζωή, περιέργεια, να έχει αξίες, στόχους, να κάνει αυτοκριτική. Έτοιμος να αυτοβελτιώνεται, με ταυτόχρονη κριτική σκέψη και ικανότητες να επαναστατεί αν οι αξίες του καταπιέζονται.

Σε οικογενειακό επίπεδο:

• Μια οικογένεια ενισχύει τη ψυχική υγεία αν αυτή η ίδια, δίνει έμφαση στις σχέσεις μεταξύ των μελών της, όταν επιτρέπει την έκφραση των συναισθημάτων τους. Αν αφιερώνει χρόνο στην επικοινωνία και το μοίρασμα καθημερινών εμπειριών αλλά και σκέψεων.

• Να δίνει την ευκαιρία και το χώρο, ώστε τα μέλη της, να αναπτύσσονται σαν αυτόνομα μέλη αλλά με ταυτόχρονη την αίσθηση της ομάδας. Ο καθένας είναι δίπλα στον άλλο, τον στηρίζει και είναι έτοιμοι σαν γροθιά να πολεμούν μαζί τις αντιξοότητες.

• Έχοντας γνώμονα επίσης, ότι πρέπει να είναι έτοιμη να προσαρμόζεται και να αλλάζει στις απαιτήσεις του σήμερα και στις ανάγκες των μελών της.

• Μια οικογένεια τελικά, που να κτίζει άτομα έτοιμα να πετάξουν μακριά, έχοντας το αίσθημα της ασφάλειας ότι δεν είναι μόνοι. Να ετοιμάζει πολίτες με κριτική σκέψη και αξίες.

Σε επίπεδο κοινωνίας:

• Μια κοινωνία συμβάλει στη ψυχική υγεία, όταν τα σχολεία της είναι πραγματικά παιδαγωγικά. Στόχο να έχουν, να κτίζουν όχι μόνο δοχεία γνώσεων αλλά και προσωπικότητες. Να μιλάνε για αξίες, να καλλιεργούν την κριτική σκέψη και τη δημιουργικότητα. Να είναι ευέλικτα να προσαρμόζονται στις ατομικές ανάγκες του μαθητή τους και να αποδέχεται το διαφορετικό. Να διατηρεί τους εκπαιδευτές σε εγρήγορση και τους να εμπνέει να προσφέρουν στα παιδιά μας, στους πολίτες του αύριο.

• Σε επίπεδο νόμων, να θεσπίζει νόμους που να προστατεύει τους πολίτες της, να προφυλάσσει τα δικαιώματα τους. Μια κοινωνία που να επενδύει ανάλογα το συνολικό προϋπολογισμό της υγείας στη φροντίδα της ψυχικής υγείας.

Τέλος, έχοντας γνώμονα το φετινό σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας- Η Ψυχική Υγεία σε ένα άνισο κόσμο.

Σύμφωνα με τη Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας το φετινό θέμα επιχειρείται να αναδειχθεί το γεγονός ότι αυξάνεται η ανισότητα ανάμεσα στις πλούσιες χώρες και τον υπόλοιπο κόσμο που ζει σε συνθήκες φτώχειας. Οι ανισότητες αφορούν τον σεβασμό των δικαιωμάτων σε πολλές χώρες, με συνέπειες στα δικαιώματα των ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Η πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας παραμένει άνιση, σύμφωνα με την (WFMH) Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας, με το 75%-95% των ανθρώπων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος να μην έχουν καμία πρόσβαση και στις πλουσιότερες χώρες τα πράγματα να μην είναι πολύ καλύτερα. Απουσία επένδυσης στη ψυχική υγεία δυσανάλογη με το συνολικό προϋπολογισμό της υγείας καταλήγει σε κενό στη φροντίδα της ψυχικής υγείας.

Όμως υπάρχει ελπίδα! Υπάρχουν καθημερινά άνθρωποι ψυχικά υγιείς που συνεχίζουν να παλεύουν, να ζητάνε βοήθεια και να προσπαθούν να δημιουργήσουν συστήματα υγιή και ανθεκτικά δίπλα στον άνθρωποι. Άνθρωποι ειδικοί αλλά και απλοί άνθρωποι με ευαισθησία για το πραγματικό ολοκληρωμένο άνθρωπο.

Ζήτησε την βοηθεια και θα τη βρεις! Υπάρχει Ελπίδα.