Δρ. Μαρία Μάρκου
Εγγεγραμμένη Κλινική Ψυχολόγος (Αρ. #742)
Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι η ψυχολογική ευελιξία είναι η «υπερδεξιότητα» της ανθεκτικότητας και της ψυχικής υγείας. Οποιανδήποτε δυσκολία και να αντιμετωπίζει ένα άτομο στην ζωή του, η ψυχολογική ευελιξία μπορεί να βοηθήσει το άτομο να το αντιμετωπίσει με αποτελεσματικότητα και να προχωρήσει στην ζωή του προς μια ουσιαστική κατεύθυνση.
Τι είναι λοιπόν η ψυχολογική ευελιξία;
Η ψυχολογική ευελιξία αποτελείτε από ένα σύνολο χαρακτηριστικών ενός ατόμου που σχετίζεται με την ικανότητα του να βρίσκεται σε επαφή με το εδώ και τώρα ανεξάρτητα από δυσάρεστες σκέψεις, συναισθήματα και σωματικές αισθήσεις που μπορεί να βιώνει, να καταφέρνει να διαχειρίζεται εμπόδια και ταυτόχρονα να μπορεί να επιλέγει τις συμπεριφορές του με βάση την κατάσταση και τις προσωπικές του αξίες.
Το τι συνεπάγεται σε αυτή την «υπερδεξιότητα» μπορεί να χωριστεί σε τρείς σημαντικούς πυλώνες:
Πυλώνας 1 – Επίγνωση
Ως ανθρώπινα όντα, έχουμε την τάση να ξοδεύουμε δυσανάλογα μεγάλο μέρος του χρόνου μας να σκεφτόμαστε για το παρελθόν ή να ανησυχούμε για το μέλλον, κάτι που οδηγεί σε αρκετές δυσκολίες. Ο πρώτος πυλώνας της ψυχολογικής ευελιξίας είναι η επίγνωση του εδώ και τώρα. Αυτό σημαίνει να μπορείτε να παρατηρήσετε τι συμβαίνει στην παρούσα στιγμή: Ποιες σκέψεις εμφανίζονται; Ποια συναισθήματα; Και ποιες άλλες αισθήσεις μπορείτε να παρατηρήσετε στο σώμα σας. Ως αποτέλεσμα, θα μπορείτε να βιώσετε πλήρως αυτό που συμβαίνει στον εσωτερικό σας κόσμο (ψυχολογικά) αλλά και στον κόσμο γύρω σας.
Πυλώνας 2 -Ανοιχτότητα και Αποδοχή
Ένα ψυχολογικά ευέλικτο άτομο μπορεί να διατηρεί μια στάση ανοιχτότητας ως προς τις καταστάσεις που εξελίσσονται γύρω του. Η αποδοχή είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε και να εγκρίνουμε τις δύσκολες σκέψεις και τα συναισθήματα μας. Αντί να προσπαθούμε να αγωνιζόμαστε ενάντια σε αυτά ή να φεύγουμε μακριά τους (κάτι που συχνά κάνει περισσότερο κακό παρά καλό), αποδεχόμαστε ολιστικά όλες τις εσωτερικές μας εμπειρίες, τους κάνουμε ‘χώρο’ χωρίς άμυνες και μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε τον πόνο και τις δυσκολίες ως αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Παραδόξως, όταν αποδέχεσαι αυτές τις «αρνητικές» εμπειρίες, τους αφαιρείς τη δύναμή τους και ως αποτέλεσμα βελτιώνεις της ζωής σου.
Πυλώνας 3 – Δέσμευση με τις αξίες
Αυτό σημαίνει να γνωρίζετε τι έχει πραγματική σημασία για εσάς και να κάνετε βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι σημαντικό να είμαστε σε επαφή με τις αξίες μας, με τι είναι πραγματικά σημαντικό για εμάς, καθώς με αυτόν τον τρόπο αυξάνουμε την πιθανότητα να δεσμευτούμε σε αυτό που θέλουμε να κάνουμε πραγματικά. Όταν μιλάμε για αξίες, αναφερόμαστε σε ιδέες, ανθρώπους, πράγματα και εμπειρίες που θεωρούμε ότι δίνουν νόημα στην ζωή μας και έχουν μεγάλη σημασία για εμάς. Όταν ένα άτομο ζει με βάση τις αξίες του, η κάθε του συμπεριφορά είναι ουσιαστική και λαμβάνει άμεση ικανοποίηση για κάθε προσπάθεια που καταβάλλει.
Η ψυχολογική ευελιξία είναι μια από τις σημαντικότερες και απαραίτητες δεξιότητες για την ψυχική υγεία. Είναι ένα εργαλείο που οφείλουμε να «μάθουμε» για να έχουμε μια πλήρη, ψυχικά υγιή, ζωή.
