Άρθρο από: Επιστημονική ομάδα του Resilient Lives. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους Γκλόρια Βραχά, Αντρέα Γ. Χριστοδούλου
Ο Αυτισμός είναι μία ετερογενής ομάδα διαταραχών, νευροαναπτυξιακού τύπου με ποσοστό εμφάνισης γύρω στα 1-2.5 %, και με 4 φορές πιο συχνή εμφάνιση στα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν τύποι αυτισμού αλλά όλοι οι τύποι βρίσκονται κάτω απο μία “ομπρέλα” δυσκολιών, φάσμα δυσκολιών και όλοι έχουν ως κοινό την δυσκολία και ιδιομορφία στην κοινωνική αλληλεπίδραση και στην επικονωνία με τους άλλους. Τα άτομα με αυτισμό διαφέρουν όσο αφορά τον ιδιαίτερο τύπο των δυσκολιών και την σοβαρότητα των δυσκολιών αυτών.
Κάποια χαρακτηριστικά των ατόμων με αυτισμό αφορούν:
- Επαναλαμβανόμενες κινήσεις του σώματος (hand flapping, rocking).
- Ασυνήθιστες αντιδράσεις στους ανθρώπους
- Προσκολλήσεις σε αντικείμενα
- Αντίσταση σε αλλαγές στη ρουτίνα τους
- Αισθητηριακές ευαισθησίες
Με όλα όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα, ο κόσμος όλων μας έχει ανατραπεί. Καλεστήκαμε όλοι ξαφνικά να έρθουμε αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα, μια νέα ρούτινα για την οποία δεν ήμασταν καθόλου προετοιμασμένοι. Πόσο μάλλον τα άτομα με αυτισμό και οι οικογένειες τους!
“Δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές.” – Κάρολος Δαρβίνος
Επί ευκαιρίας της παγκόσμιας μέρας για αναγνώριση και ευαισθητοποίηση για τον αυτισμό θέλουμε και εμείς με τη σειρά μας να στηρίξουμε τα παιδιά και τους έφηβους με αυτισμό όπως επίσης και τις οικογένειες τους με κάποιες απλές συμβουλές και δημιουργικές ιδεές για απασχόληση των παιδιών και των εφήβων αυτές τις μέρες.
Η συμμετρία για τα παιδιά και τους έφηβους με αυτισμό είναι πολύ σημαντική. Επομένως οι αλλαγές που βιώνουν αυτή την στιγμή στη ρουτίνα τους είναι πολύ στρεσσογόνες για αυτούς. Το άγχος που βιώνουν είναι πιθανό να οδηγήσει σε αποδιοργάνωση της σκέψης και των συναισθημάτων τους. Πολλά παιδιά λόγω της δυσκολίας να αντιληφθούν όσα συμβαίνουν και να λεκτικοποιήσουν όσα νιώθουν και σκέφτονται είναι πιθανό να αντιδράσουν αρνητικά ή να παλινδρομήσουν σε παλιές συνήθειες.
Αγαπητοί γονείς μην τρομάξετε αν τα παιδιά σας παλινδρομήσουν, αν τα παιδιά σας αντιδράσουν και νιώθετε ότι δεν μπορείτε να τους ελέξετε ή να τους χειριστείτε. Είναι απόλυτα φυσιολογικό όπως είναι απόλυτα φυσιολογικό και για εσάς να δυσκολεύεστε να εφαρμόσετε τις ίδιες τεχνικές με την ίδια ηρεμία που τις εφαρμόζατε μέχρι στιγμής. Σε περιόδου κρίσης σαν και αυτή είναι φυσικό να χάσουμε όλοι τον έλεγχο, το πιο σημαντικό είναι ο καθένας από εμάς να βρει τον τρόπο να είναι ο ίδιος ψυχικά υγιείς για να μπορέσει να στηρίξει την οικογένεια του και να βγει ψυχικά ανθεκτικός και δυνατός μέσα από όλο αυτό.
Σε αυτή τη περίπτωση για να το πετύχουμε αυτό χρειαζόμαστε μια μαγική λεξούλα που λατρεύουν τα παιδιά με αυτισμό…ΡΟΥΤΙΝΑ!
“Μα γιατί πρέπει κυρία να διαβάζω; Τα σχολεία είναι κλειστά έχουμε διακοπές.”, “Μα γιατί πρέπει να συνδεθώ διαδικτυακά με το σχολείο και να κάνω μάθημα: Από την στιγμή που δεν πάμε σχολείο, τότε δεν πρέπει να διαβάζω, είμαι σπίτι έχω διακοπές”
Αυτές τις μέρες πολλά παιδιά και έφηβοι επικοινώνησαν μαζί μας με τις προαναφερθέντες απορίες και η αλήθεια είναι ότι δεν τους αδικάμε καθόλου αφού γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι ερωτήσεις αυτές είναι εύλογες και στο δικό τους μυαλό είναι απόλυτα λογικές.
Επομένως αυτό που συμβουλεύουμε τους γονείς πάντοτε είναι να ξεκινήσουν με μια ρουτίνα. Μια “νέα” ρουτίνα. Πριν όμως ξεκινήσουμε με αυτή τη ρουτίνα είναι σημαντικό να θυμηθούμε μια άλλη μαγική λεξούλα à ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ. Η σωστή οριοθέτηση είναι το κλειδί σε αυτές τις περιπτώσεις ιδιαίτερα για αυτά τα παιδιά.
Τα όρια και οι κανόνες δίνουν το αίσθημα ασφάλειας και σταθερότητας στα παιδιά και τους έφηβους. Όταν υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες τότε υπάρχει ένα αίσθημα εμπιστοσύνης και σεβασμού από όλους στο σπίτι. Μέσα από την οριοθέτηση τα παιδιά αποκτούν πρότυπα, αξίες και γνώσεις της κοινωνίας (δεξιότητες διαλόγου, υπομονής, διαχείρισης της ματαίωσης κ.α.).
ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ:
- Ρουτίνα – Πρόγραμμα
Βήμα 1: Πρωτού ενημερώσετε τα παιδιά για τη νέα ρουτίνα, αποφασίστε σαν γονείς τι θεωρείτε απαραίτητο να υπάρχει στο πρόγραμμα τους και τι θεωρείτε σημαντικό αλλά μπορείτε να είστε ευέλικτοι ανάλογα και με τις δικές τους προτιμήσεις και επιθυμίες.
Βήμα 2: Θέστε συγκεκριμένους στόχους και αποφασίστε τι κίνητρα θα δώσετε παιδά/έφηβους για να ακολουθήσουν το πρόγραμμα τους.
Βήμα 3: Αποφασίστε ποιες θα είναι οι λογικές συνέπεις σε περίπτωση που δεν ακολουθούν το πρόγραμμα τους και πότε θα πρέπει να υπάρχει συνέπεια.
Βήμα 4: Επικοινωνήστε με τους ειδικούς που δουλεύουν ήδη με το παιδί/έφηβο και συμβουλευτείτε τους για κατάλληλες πρακτικές που πρέπει να ακολουθείτε ανάλογα με τις ανάγκες σας. Ζητήστε τους επίσης να σας δώσουν κάποιες εισηγήσεις για εκπαιδευτικές και διασκεδαστικές δραστηριότητες στο σπίτι ανάλογα πάντοτε με τις ανάγκες του κάθε ατόμου. Κρατήστε επικοινωνία μαζί τους και προγραμματίστε διαδικτυακές επικοινωνίες για το παιδί/έφηβο. Είναι σημαντικό να υπάρχει μια συνέχεια και επικοινωνία με τον κάθε ειδικό. Αυτό θα βοηθήσει τους ίδιους να χαλαρώσουν αλλά και εσάς να νιώσετε ασφάλεια γνωρίζοντας ότι υπάρχουν άτομα που συνεχίζουν να σας στηρίζουν σε όλη αυτή τη διαδικασία.
Βήμα 5: Επιλέξτε μια συγκεκριμένη ώρα και καλέστε όλη την οικογένεια σε “Οικογενειακό συμβούλιο”. Ο στόχος είναι να ενημερώσετε τα παιδιά σας για το νέο τους πρόγραμμα και να τους συμβουλευτείτε σε περίπτωση που διαφωνούν με κάτι. Παράλληλα είναι μια ευκαιρία να μοιραστείτε όλοι μαζί τις σκέψεις/συναισθήματα για όλα όσα συμβαίνουν και να λύσετε κάποιες απορίες. Αφού ολοκληρώσετε αποφασίστε όλοι μαζί για 2 συγκεκριμένες μέρες στις οποίες θα καθιερώσετε τα οικογενειακά συμβούλια και θα συζητάτε τους προβληματισμούς σας σαν οικογένεια. Για να υπάρχει σωστή κατανομή χρόνου μπορείτε να χρησιμοποιείτε μια κλεψύδρα ή χρονόμετρο στο κινητό. Κάθε φορά που τελειώνει ο χρόνος προχωράμε στο επόμενο άτομο και πρέπει όλοι να το σεβαστούμε. Καταγράψτε κάτω τα θέματα συζήτησης, τις αποφάσεις που πάρθηκαν και τους στόχους για την επόμενη φορά.
Βήμα 6: Εάν έχετε εκτυπωτή στο σπίτι μπορείτε να τυπώσετε το νέο πρόγραμμα και να το τοποθετήσετε στο δωμάτιο του παιδιού/έφηβου ή σε ένα άλλο χώρο στο σπίτι όπου θα είναι εύκολα προσβάσιμο. Εάν δεν έχετε εκτυπωτή μπορείτε να εκμεταλλευτείτε αυτή την ευκαιρία για να ζωγραφίσετε και να δημιουργήσετε μαζί με το παιδί το πρόγραμμα. Τα οπτικά ερεθίσματα βοηθάνε τα παιδιά να θυμούνται καλύτερα την ρουτίνα τους και όσα αναμένονται από τους ίδιους.
Βήμα 7: Επιβραβεύετε λεκτικά τα παιδιά σας σε τακτά χρονικά διαστήματα.
*Εάν χρειάζεστε βοήθεια στη δημιουργία ενός προγράμματος μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας με εμαιλ ή τηλεφωνικός ή με μήνυμα στην ιστοσελίδα μας στο facebook και θα επικοινωνήσουμε άμεσα μαζί σας.
Μπορεί η αλλαγή στη ρουτίνα να είναι δύσκολη αλλά παράλληλα είναι και μια ευκαιρία για να έρθετε πιο κοντά στην οικογένεια σας, να θέσετε νεές αξίες και να γνωριστείτε καλύτερα. Εκμεταλλευτείτε αυτές τις μέρες για να γίνετε πιο «σοφοί» για το παιδί σας: κατανοήστε τι είναι αυτό που το κάνει να νιώθει άβολα, να φοβάται, να διασκεδάζει; Όταν κατανοήσετε τους παράγοντες που επηρεάζουν το παιδί σας, τότε θα είναι πιο εύκολο να προβλέψετε και να ελέγξετε τη συμπεριφορά του αυτές τι μέρες.
Συμβουλές από τον Αντρέα Γ. Χριστοδούλου (Road to Inclusion) για μια πιο ομαλή προσαρμογή στο σπίτι αυτή την περίοδο:
Όλες οι συμβουλές συστήνεται να διαφοροποιηθούν ανάλογα το επίπεδο στήριξης του κάθε αυτιστικού ατόμου αλλά και την ηλικία του.
- Ενημέρωση για τον ιό αλλά και για τα μέτρα προστασίας. Η ενημέρωση, μπορεί να γίνει εναλλακτικά με φωτογραφίες ή easy to read κείμενα ανάλογα το επίπεδο κατανόησης του κάθε ατόμου.
- Να αποπειραθούμε να τηρηθεί όσο γίνεται το προϋπάρχον πρόγραμμα (ώρα πρωινού ξυπνήματος, ένδυσης, σίτισης κτλ.)
- Δημιουργία πρωινού προγράμματος διδασκαλίας με κατευθυντήριες γραμμές από τους εκπαιδευτές.
- Καθόριση συγκεκριμένων ωρών όπου θα γίνεται η καθημερινή έξοδος.
- Κατά τις εξωτερικές δραστηριότητες θα πρέπει να προωθείται η άσκηση ή η εκμάθησή νέων δεξιοτήτων (ποδήλατο, αδρές κινητικές δεξιότητες, αθλήματα κτλ.)
- Δημιουργία απογευματινού προγράμματος διδασκαλίας με εκμάθησή life skills (ένδυση, προσωπική υγιεινή, προετοιμασία φαγητού, χρήση χρημάτων κτλ.) αλλά και προώθηση της κοινωνικοποίησης με αδέρφια ή αλλά μέλη της οικογένειας.
- Οριοθέτηση ωρών χαλάρωσης (tablet, tv)
- Ανάθεση εργασιών (projects) ανάλογα τα ενδιαφέροντα τους και παρουσίαση αποτελεσμάτων στην οικογένεια
- Προώθηση της επικοινωνίας με φίλους και άτομα της οικογένειας μέσω τεχνολογίας.
Περαιτέρω Συμβουλές από τους Ειδικούς Επαγγελματίες του Resilient Lives:
Ενίσχυση της συναισθηματικής ευπάθειας:
- Διδάξτε πώς να αντιμετωπίζει το άγχος που τον καταβάλλει και έτσι θα αποφεύγει τις εκρήξεις. Βοηθήστε το παιδί, γράφοντας τα βήματα που πρέπει να ακολουθεί όταν είναι ανήσυχος (π.χ. ανέπνευσε βαθιά 3 φορές, μέτρησε τα δάχτυλα του ενός σου χεριού. Εισπνοή (μέχρι το 3) και εκπνοή σιγά σιγά. Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία 5 φορές. Μπορείτε να του εξηγήσετε ότι είναι σαν ένα μπαλόνι φουσκώνει με προσοχή και ξεφουσκώνει σιγά σιγά). Γράψτε τα βήματα αυτά σε μια κάρτα η οποία θα είναι πάντοτε προσβάσιμη για το παιδί και θα μπορεί πάντα να τα διαβάζει.
- Το παιδί βιώνει συχνά έντονο άγχος το οποίο μπορεί να συσσωρεύεται για καιρό. Για αυτό το λόγο κάποιες φορές μπορεί να είναι ανήσυχος, ευερέθιστος, μελαγχολικός ή να έχει ξεσπάσματα και εκρήξεις θυμού. Κάποιες τεχνικές αντιμετώπισης αυτών των εκρήξεων και μείωση του άγχους είναι η ακρόαση ήρεμης μουσικής, ήρεμες και ευχάριστες σκέψεις, απόσυρση του παιδιού σε ένα ήρεμο και χαλαρωτικό χώρο αλλά και η έντονη άσκηση όπως το τρέξιμο (ακόμη και επί τόπου).
Ευχάριστες Δραστηριότητες από τις Σχολικές Ψυχολόγους του Πικ Νικ Συναισθημάτων και Pink Elephant:
- Κουτάκια Συναισθημάτων: Καλοφαγάς για θετικά συναισθήματα και Κακοφαγάς για αρνητικά συναισθήματα. Πρώτα ζητήστε από τα παιδιά να διακοσμήσουν τα κουτάκια όπως οι ίδιοι επιθυμούν. Στη συνέχει επιλέξτε μια συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα όπου θα πρέπει να μοιραστούν τα παιδιά αυτά που νιώθουν και να τοποθετήσουν στο κάθε κουτάκι μια σκέψη/εμπειρία/συναίσθημα ανάλογα με την συνθήκη. Στο τέλος της εβδομάδας μπορείτε να ανοίξετε τα κουτάκια και να εξηγήσετε στα παιδιά ότι παρόλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε και τις αρνητικές σκέψεις, είμαστε δυνατοί και μπορούμε να τα ξεπεράσουμε και τα θετικά συναισθήματα είναι περισσότερα και πιο δυνατά.
- Χρησιμοποιήστε τη φαντασία σας και εντάξτε τα συναισθήματα σε όσα περισσότερα παιχνίδια μπορείτε (π.χ. UNO, Jenga, Monopoly κ.α.) Ενναλλακτικός τρόπος παιχνιδιού που στοχεύει στην έκφραση των συναισθημάτων.
*Για περαιτέρω πληροφορίες και δημιουργικές ιδεές μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
Δώστε σημασία στις αισθητηριακές ιδιαιτερότητες του παιδιού σας. Εντοπίστε τι είναι αυτό που τον κάνει να νιώθει πιο άνετα ή πιο άβολα, που τον ενοχλεί ή τον θυμώνει. Είναι κάποιος συγκεκριμένος ήχος; Πρόσωπο; Αντικείμενο; Μυρωδιά;
Αισθητηριακές ανάγκες: Σχεδιάστε έναν χώρο μέσα στο σπίτι (με την καθοδήγηση κάποιου ερgοθεραπευτή), ο οποίος να επιτρέπει στο παιδί να μειώνει την αισθητηριακή εισροή, όπως τους δυνατούς ήχους από την τηλεόραση, ηλεκτρική σκούπα, άλλα άτομα που βρίσκονται στο σπίτι κ.α.. Μία ήσυχη γωνία που περιλαμβάνει μία εσωτερική σκηνή, μία κουβέρτα, ακουστικά ή καρέκλα πουφ μπορεί να ηρεμήσει ή να ανακουφίσει το παιδί ο οποίος βιώνει έντονο αισθητηριακό ερεθισμό.
Ακολουθήστε τις εισηγήσεις από τις Εργοθεραπεύτριες Γκλόρια Βράχα (Rise up Children’s Therapy Center) και Μαρίνα Γεωργιάδου (έργο Θεραπευτικό Κέντρο):
Ο εργοθεραπευτής βοηθά στην εισαγωγή, τη διατήρηση και τη βελτίωση των δεξιοτήτων ώστε τα άτομα με αυτισμό να είναι όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητα.
Εδώ θα βρείτε μερικές απλές δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε με τα παιδιά σας. Ανάλογα με τη λειτουργικότητα του κάθε παιδιού μπορείτε να τροποποιήσετε τη δραστηριότητα. Βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν μικρές προκλήσεις για να διατηρείται αλλά και να αναπτύσσεται η λειτουργικότητα.
Απλές συμβουλές για γονείς
- Φτιάξτε ένα ημερήσιο πρόγραμμα με εικόνες για να γνωρίζει το παιδί και να ανατρέχει σε αυτό. Υπάρχουν πολλές όμορφες και πρακτικές ιδέες στο διαδύκτιο (pinterest κτλ).
- Να φοράει ρούχα και να μην μένει με τις πυτζάμες. Οι ώρες του ύπνου και το ξύπνημα να μείνουν σταθερές.
- Μπορεί να αναλάβει κάποιες δουλειές του σπιτιού ή να σας βοηθήσει με κάποιες από αυτές (αναφέρονται παραδείγματα πιο κάτω).
- Πρόγραμμα φαγητού (όπως και πιο πάνω). Καλό θα ήταν να τρώτε όλοι μαζί και να προσθέτετε μια μια τις νέες τροφές που θέλετε να δοκιμάσει. Πάντα, ένα παιδί θα είναι πιο πιθανό να δοκιμάσει ένα νέο φαγητό στο στόμα του, αφού πρώτα δει εσάς να το κάνετε και να σας αρέσει.
- Ενθαρρύνετε το παιδί να παίξει και οπτικο-απτικά με το φαγητό του, ίσως και να λερωθεί.
- Αποφύγετε να κρίνεται την συμπεριφορά και ασχοληθείτε με το φαγητό.
- Χρησιμοποιήστε ερωτήσεις όπως, είναι μαλακό ή σκληρό, τι ήχο κάνει όταν το μασάμε, βρες 2 φαγητά στο τραπέζι με το ίδιο χρώμα κτλ.
Αισθητηριακό παιχνίδι για ενδυνάμωση αδρής και λεπτής κινητικότητας, οπτικής αντίληψης, ισορροπίας και συντονισμού:
- Φούσκες όπου μπορείτε να του ζητάτε να τις κυνηγάει και να τις σκάει
- Να βάλετε αφρό ξυρίσματος σε ένα τραπέζι και το παιδί να σχεδιάζει ή να γράφει γράμματα και αριθμούς.
- Παιχνίδια με πλαστελίνη, slime, άμμο, ζυμαράκι. Μια άλλη ιδέα είναι να κρύψετε αντικείμενα μέσα στην πλαστελίνη και να ζητήσετε στο παιδί να τα βρει. Φτιάξτε επίσης διάφορα σχήματα, γράμματα, ζωάκια κτλ.
- Γεμίστε ένα δοχείο με φακές και ρύζι, ή φασόλια και κρύψτε οτιδήποτε θέλει το παιδί. Στη συνέχεια να ψάξει να βρει αυτό που κρύψατε (διαβαθμίστε ανάλογα).
- Φτιάχνουμε καταφύγιο με τα μαξιλάρια του καναπέ και κρυβόμαστε για να κάνουμε ήρεμες δραστηριότητες.
- Παίρνουμε μια μπουκάλα νερού ή ένα μεγάλο μπολ και βάζουμε νερό και υγρό πιάτων. Βάζουμε καλαμάκια και φυσάμε μέχρι να γεμίσει!!!! (Βεβαιωνόμαστε ότι το παιδί μπορεί να φυσήξει και να μην υπάρξει ατύχημα εισρόφησης)
- Αλματάκια στο τραμπολίνο
- Να κυλά ξαπλωμένος στην κοιλιά του πάνω σε μια μπάλα τύπου γιόγκα, μπρός και πίσω για να ανακτήσει αντικείμενα όπως ρούχα ή παπούτσια.
- Ξαπλώνοντας με την κοιλιά στην μπάλα γιόγκα να προσπαθήσει να περπατήσει με τα χέρια μπροστά χωρίς να πέσει.
- Να ξαπλώνει σε αιώρα.
- Να περάσει την μπάλα (ανάλογου μεγέθους με το παιδί) πάνω από το κεφάλι
- και μέσα από τα πόδια του.
- Τούμπες
- Μπορείτε να δημιουργήσετε δρόμους με εμπόδια μέσα ή και έξω από το σπίτι (στο μπαλκόνι ή τον κήπο). Μερικές ιδέες για δρόμους εμποδίων είναι :
- Να περπατήσει πάνω σε χαρτοταινία που έχετε κολλήσει στο πάτωμα.
- Να βάζει καλάθια σε αυτοσχέδιες μπασκέτες.
- Να περάσει κάτω από αυτοσχέδιες γέφυρες σε διαφορετικές στάσεις όπως: έρπην, μπουσούλημα.
- Να κάνει μία διαδρομή πηδώντας σαν το βατραχάκι, ή/και να περπατά σαν τον κάβουρα.
- Να παίρνει φόρα και να χτυπάει πάνω σε ένα μεγάλο μαξιλάρι (πάντα με ασφάλεια και επιτήρηση).
- Μπορείτε επίσης να ζητήσετε στο παιδί να σας βοηθήσει με τις δουλειές του σπιτιού, όπως να μετακινεί καρέκλες ή να μεταφέρει τη λεκάνη με τα ρούχα.
- Αυτοκόλλητα και χαρτί: Τοποθετήστε τελείες σε όλο το χαρτί με ένα μαρκαδόρο. Δώστε στο παιδί τα αυτοκόλλητα και ζητήστε του να τα τοποθετήσει ακριβώς πάνω από τις τελείες. Αν θέλετε μπορείτε να δώσετε εκπαιδευτικό χαρακτήρα φτιάχνοντας στο χαρτί σχήματα, γράμματα και αριθμούς και ζητήστε από το παιδί να τοποθετήσει τα αυτοκόλλητα στις τελείες για να δημιουργήσει το σχήμα, το γράμμα και / ή τον αριθμό.
- Ψαλίδι: να κόψει την πλαστελίνη που έχετε φτιάξει ή ακόμη καλαμάκια, κτλ.
- Να φτιάξει το παιδί το δικό του βραχιόλι ή σκουλήκι χρησιμοποιώντας χάντρες, ζυμαρικά ή άλλα αντικείμενα.
Ρωτήστε τον εργοθεραπευτή σας αν μπορεί να σας παρέχει τηλεθεραπεία μέσω διαδικτύου. Θα εντυπωσιαστείτε πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι.
Ευχάριστες Δραστηριότητες από τις Σχολικές Ψυχολόγους του Πικ – Νικ Συναισθημάτων:
- Υπενθύμιση: Εάν δεν έχετε δική σας αυλή ή επιθυμείτε να βγείτε για λίγο να θυμάστε πρωτού βγείτε από το σπίτι να ενημερώσετε τα παιδιά σας για κάποιους απλούς κανόνες που πρέπει να ακολουθάμε όλοι αυτή τη στιγμή!
Το σλόγκαν μας: «Ένας για όλους και όλοι για ένα!»
- Ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες του κράτους: Μήνυμα ή Γραπτό Πιστοποιητικό για άδεια εξόδου και Ταυτότητα ή Διαβατήριο.
- Πλένουμε τα χέρια μας πριν φύγουμε από το σπίτι.
- 2 άτομα ΜΟΝΟ κάθε φορά.
- Κρατάμε 2 μέτρα απόσταση από τους άλλους.
- Εισήγηση: Εάν θέλετε μπορείτε να επικοινωνήσετε μέσα από μια ομαδική βίντεο κλίση με κάποιους συμμαθητές των παιδιών σας και να τους προκαλέσετε να κάνουν το ίδιο. Με αυτό το τρόπο θα βοηθήσετε τα παιδιά σας να διατηρήσουν τις επαφές με τους φίλους τους και παράλληλα θα τους δώσετε ακόμη ένα κίνητρο για να λάβουν μέρος σε αυτή την περιπέτεια.
Πρωτού ξεκινήσετε με τις περιπέτειες μας διδάξτε με διαδραστικούς τρόπους στο παιδί σας, τους κανόνες δημοφιλών ομαδικών παιχνιδιών (κυνηγητό, κρυφτό, “Simon Says”) που θα το βοηθήσουν να συμμετέχει ενεργά στο παιχνίδι με τα αδέρφια ή μαζί σας χωρίς να δημιουργηθεί ή να του δημιουργούν προβλήματα.
Δημιουργικές Ιδεές:
- Ντετέκτιβ:
- Γράψτε κάτω το αλφάβητο ή/και κάποια χρώματα που αναγνωρίζουν τα παιδιά (ιδιαίτερα για τους πιο μικρούς).
- Τώρα βάλτε όλοι τη στολή του Ντετέκτιβ! Θα λάβετε όλοι μέρος σε αυτή την περιπέτεια!
- Ζητήστε από τα παιδιά σας να εντοπίσουν ένα αντικείμενο από το κάθε γράμμα ή τουλάχιστον από όσα περισσότερα γράμματα μπορούν και από το κάθε χρώμα. Ενθαρρύνετε τους να παρατηρήσουν και να ψάξουν για άγνωστα/καινούργια αντικείμενα.
- Ενθαρρύνετε τους να δώσουν έμφαση στις μυρωδιές ή στην αφή. Κάντε και εσείς το ίδιο.
- Μοιραστείτε ολοί την εμπερία σας, τις ανακαλύψεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματα σας!
- Αφού ολοκληρώσετε μπορείτε να επιστρέψετε στο σαλόνι και να ζητήσετε από τα παιδιά να ζωγραφίσουν όσα παρατήρησαν, σκέφτηκαν και ένιωσαν! Κάντε και εσείς το ίδιο.
- Κυνήγι κρυμμένου Θησαυρού στο σαλόνι
- Κατασκευαστικά Παιχνίδια -Ομαδικό πάζλ/ lego:
- Βελτιώνουν τη μνήμη!
- Βελτιώνουν τον οπτικοκινητικό συντονισμό!
- Αναπτύσσουν τις κινητικές τους δεξιότητες.
- Μέσα από τα παζλ τα παιδιά εκπαιδεύονται και την ίδια ώρα διασκεδάζουν μαζί με την οικογένεια.
- Αναπτύσσουν την κριτική σκέψη και την δεξιότητα για επίλυση προβλημάτων.
- Ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και την υπομονή.
- Γυμναστική στο σπίτι: Όπως προτείνει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας 30 λεπτά άσκησης στο σπίτι για τους ενήλικες και 60 λεπτά ενεργής κίνησης για τα παιδιά!
- Παραμύθια για τους μικρούς βιβλιοφάγους με προσοχή: Συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό πριν διαβάσετε παραμύθια ή κοινωνικές ιστορίες για το θέμα του ιού στα παιδιά σας με αυτισμό!
Να θυμάστε όλες οι δραστηριότητες πρέπει να είναι οργανωμένες, σταθερές και προβλέψιμες. Σε περίπτωση αλλαγών του καθημερινού προγράμματος προειδοποιήστε το παιδί εκ των προτέρων
Αυτές τις μέρες είναι πολύ σημαντικό να θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι. Επικοινωνήστε με τους ειδικούς που εμπιστεύεστε και ζητήστε τους να γίνουν μέντορες σας σε αυτή τη νέα πραγματικότητα. Επικοινωνήστε καθημερινά με άτομα του στενού σας οικογενειακού κύκλου, με φίλους, με συνεργάτες, με άτομα που σας φέρνουν χαρά και ελπίδα. Έστω και ένα τηλεφώνημα κάθε μέρα με ένα άτομο που θα σας ακούσει, θα σας στηρίξει ή θα σας κάνει να γελάσετε είναι αρκετό. Να θυμάστε όπως είπαμε για να είστε σε θέση να στηρίξετε την οικογένεια σας πρέπει πρώτα να στηρίξετε τον εαυτό σας και να είστε και εσείς ψυχικά υγιείς.
Είμαστε όλοι MAZI σε αυτό τον αγώνα…είμαστε εδώ για εσάς…δεν είστε μόνοι!
ΑΝΘΕΚΤΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ – ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΙ ΓΟΝΕΙΣ – ΑΝΘΕΚΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τη ζωή και τις περιστάσεις όπως και αν αυτές μας έρχονται. Είναι η δυνατότητα της κατάλληλης προσαρμογής στις αλλαγές και τις δυσκολίες παρά τις όποιες αδυναμίες ή φοβίες!
Ταινίες σχετιζόμενες με τον αυτισμό:
- Autism In Love: Δραματική ταινία/Ντοκιμαντέρ 2015
Η ταινία ακολουθεί τέσσερις ενήλικες με αυτισμό, εστιάζοντας στην αγάπη και τις σχέσεις των ενηλίκων, και για δύο από αυτούς, τις σχέσεις τους με τους γονείς τους. Ο Dave και η Lindsey, οι οποίοι και οι δύο έχουν αυτισμό, έχουν σχέση για οκτώ χρόνια. Στο τέλος της ταινίας, αποφασίζουν να παντρευτούν. Ο Lenny είναι ένας νεαρός ενήλικας που ζει με την ανύπαντρη μητέρα του. Ο Stephen έχει παντρευτεί εδώ και 20 χρόνια. Η ταινία δείχνει τους αγώνες του με την θανατηφόρα ασθένεια της συζύγου του.
- The Story Of Luke: Δράμα/Κωμωδία 2012
Αφού η γιαγιά και η γυναίκα που τον φρόντιζε πεθάνουν, ο Λουκάς, ένας 25χρονος με αυτισμό, πρέπει να μάθει πώς να περιηγεί σε έναν άγνωστο κόσμο μόνος του. Με αποφασιστικότητα, ο Λουκάς θέλει να βρει δουλειά και να ερωτευτεί.
- Εξαιρετικά δυνατά και απίστευτα κοντά (Extremely Loud and Incredibly Close): Δραματική ταινία/Ταινία μυστηρίου 2011
Αυτό το δράμα επικεντρώνεται στον Oskar Schnell, ένα εννιάχρονο αγόρι με αυτισμό. Έχει πολύ στενή σχέση με τον πατέρα του, ο οποίος τον ενθαρρύνει πάντα να αλληλεπιδρά με άλλους. Μαζί παίζουν παιχνίδια και διεξάγουν έρευνες, προσπαθώντας να μάθει ο Oskar ορισμένες δεξιότητες. Δυστυχώς, ο πατέρας πεθαίνει στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, αφήνοντας τον Oskar στη φροντίδα της καταθλιπτικής μητέρας του. Ένα χρόνο αργότερα, βρίσκει ένα κρυφό κλειδί στα πράγματα του πατέρα του. Αυτή η ανακάλυψη, μαζί με άλλες ενδείξεις, θα τον οδηγήσει στη Νέα Υόρκη για να βρει το πρόσωπο που ξέρει για το κλειδί. Κατά μήκος του δρόμου, συναντά ανθρώπους που τον βοηθούν να ξεπεράσει εμπόδια, όπως να πάρει μετρό και να περάσει μια γέφυρα.
- Fly Away: Δραματική ταινία 2011
Το Fly Away μιλά για μια γυναίκα που ονομάζεται Jeanne και τη σχέση της με την κόρη της, Mandy, ενός έφηβου με αυτισμό. Καθώς η Mandy μεγαλώνει και οι ανάγκες του αλλάζουν, η Jeanne προσπαθεί να συμβιβάσει τους στόχους της με την κόρη της και με αυτό που είναι πραγματικά καλύτερο για την ανάπτυξή της.
- Mozart and the Whale: Δραματική κωμωδία/Δράμα 2005
Αυτή η ταινία αφορά το σύνδρομο Άσπεργκερ, μια παραλλαγή του αυτισμού. Ο πρωταγωνιστής είναι ο Donald. Για υποστήριξη, ο Donald αποφασίζει να δημιουργήσει μια ομάδα ανθρώπων που έχουν την ίδια κατάσταση. Δεν χρειάζεται πολύς χρόνος για να συναντήσει την Isabelle, την οποία ερωτεύεται τρελά. Ξεκινάει μια σχέση, αν και δεν είναι όλα ομαλά. Η ιστορία του Donald βασίζεται επίσης σε πραγματικά γεγονότα και είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Ο Jerry, ο πρωταγωνιστής της πραγματικής ζωής, ανακάλυψε ότι είχε τον Asperger, αφού είδε την ταινία Rain Man.
- Life, Animated – Roger Ross Williams (2016)
Ένα ντοκιμαντέρ για τον Owen Suskind, ο οποίος στα τρία του χρόνια διαγνώστηκε με Αυτισμό. Ενώ τότε διέκοψε κάθε επικοινωνία με τον κόσμο, σύντομα οι ταινίες της Disney τον βοήθησαν να επικοινωνήσει ξανά με όλους, μέχρι να φτάσει σε πλήρη λειτουργική κατάσταση.
- Temple Grandin
Η ιστορία αυτή είναι βασισμένη στη ζωή και το έργο ενός υπαρκτού προσώπου, της Temple Grandin η οποία ξεπέρασε τους περιορισμούς που της επέβαλλε ο αυτισμός, για να γίνει σπουδαία εμπειρογνώμονας στον τομέα της κτηνοτροφίας. Εξαιρετική ταινία για όσους θέλουν να καταλάβουν περισσότερο τον αυτισμό και τις ικανότητες των ατόμων αυτών. Η ταινία τιμήθηκε με επτά βραβεία Emmy.
Βιβλία για γονείς και αδέλφια παιδιών με αυτισμό:
- Αυτισμός- Οι άγραφοι κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς για παιδιά 4-12 ετών (Πλησή Παναγιώτα, Λούβρου Ελένη)
- Οι γονείς & τα αδέλφια των παιδιών με αυτισμό- https://autismhellas.gr//wp-content/uploads/2018/03/Goneis_adelfia.pdf
- Το φάσμα του αυτισμού: συνεργασία-σύγκλιση οικογένειας & επαγγελματιών- https://autismhellas.gr//wp-content/uploads/2018/03/tofasma.pdf
- Εκπαιδευτικές στρατηγικές για υψηλά λειτουργικά παιδιά με αυτισμό και σύνδρομο Asperger- http://prosvasimo.iep.edu.gr/docs/pdf/epimorfwtiko-uliko-autismos/Autismospdf
- Το φάσμα του αυτισμού, ένας οδηγός για την οικογένεια- https://zoodohos.com/images/e-bibliothhkh-biblia-ellhnika/to-fasma-toy-autism-enas-odhgos-gia-olh-thn-oikogeneia.pdf
- Τα αδέλφια μας με αυτισμό- https://zoodohos.com/images/e-bibliothhkh-biblia-ellhnika/aderfiameautismo.pdf
- The Autistic Brain:Thinkinh Across The Spectrum, Temple Grandin and Richard Panek.
Βιβλίο για παιδιά με αυτισμό: «ΤΟ ΑΥΓΟ»